Ik heb al vaker geschreven over de opkomst van nieuwe economieën in de wereld van retail. Vandaag wil ik stilstaan bij de ‘glokale economie’, waar ‘globaal en lokaal’ gaan samenkomen. De impact van de glokale economie is een door veel ondernemers onderschat fenomeen.
Dit is de eerste van twee reisverslagen uit Abu Dhabi, waar we met 250 congresgangers van het ANVR-congres zijn neergestreken. Het ANVR-congres is het jaarlijkse top-congres van de reisbranche, waar inspiratie & innovatie, en ondernemerschap samen komen. Haroon Sheikh, filosoof en bestuurskundige sprak vanochtend over de opkomst en teloorgang van de ‘global village’. De opkomst en expansie van Abu Dhabi is daarbij exemplarisch voor de ontwikkelingen van de glokale economie.
Volgens Sheikh is het proces van globalisering in de laatste decennia eigenlijk zonder grote moeilijkheden verlopen. Hij schetste 5 fundamenten van de ‘global village’, zoals we die nu kennen:
- De val van de Berlijnse Muur zorgde voor een geleidelijke toenadering van oost en west.
- De opkomst en opening van de Chinese economie.
- De liberalisering van de BRICS landen (denk aan de opkomst van de economieën van India, Brazilië en de liberaliserings- en democratiseringsgolven in (Zuid-) Afrika.
- De ontwikkeling van de Europese Unie en de eurozone in de afgelopen decennia en.
- De opkomst van nieuwe media en informatietechnologie waardoor maatschappelijke, economische en sociale werelden met elkaar worden verbonden.
Mooi voorbeeld van al deze ontwikkelingen vind ik de opkomst van M-Pesa in Kenia: een telecombedrijf dat zich heeft ontwikkeld tot financiële dienstverlener. M-Pesa heeft het mogelijk maakt dat Kenianen met behulp van smartphone-technologie aan geld kunnen komen, geld kunnen lenen en betalingen kunnen verrichten voor online aangeschafte producten en diensten.
Het is gedaan met het geleidelijke proces van de ontwikkeling van de ‘global village’, aldus Sheikh. Het wordt er steeds drukker, benauwder en onzekerder. Opkomende landen in de wereldeconomie willen macht en erkenning. Abu Dhabi en de BRICS-landen zijn hier voorbeelden van. Abu Dhabi was dertig jaar geleden niet meer dan een dorp in een grote zandbak. Inmiddels is het een wereldstad, met mondiale ambities. Net terug van een zakelijke ontdekkingsreis naar China (zie mijn blogs hierover) is het mij eens te meer duidelijk dat het gedaan is met de lineaire ontwikkeling en groei van samenlevingen en economieën.
In China zien we als geen ander hoe allerlei technologische ontwikkelingen in de komende jaren een grote, disruptieve impact gaan hebben op bedrijven en consumenten wereldwijd. Gedreven door de opkomst en verdere ontwikkeling van nieuwe technologieën eisen hele continenten, landen, marktplaatsen en bedrijven vanuit een globaal perspectief hun plek op. Wij zullen hiervan in Europa, in Nederland, maar ook in de winkelstraat van onze stad of ons dorp en zelfs in de winkel of het reisbureau, de gevolgen gaan ondervinden.
In een ‘glokale’ economie van de komende jaren en decennia zullen overheden, markten en bedrijven zich moeten aanpassen aan het veranderende, nieuwe gedrag van consumenten. Dat gedrag is gebaseerd op de bekende en herkenbare technologische vernieuwingen die als eerste door jonge generaties consu-mensen worden geadopteerd. Politieke middelen zullen worden ingezet om de oude machtsbasis te behouden dan wel om kennis en data om te zetten in nieuwe machtsblokken. In de komende jaren zullen we deze machtsstrijd op alle politieke en maatschappelijke niveaus mee gaan maken.
Het wordt drukker in de ‘global village’ van de toekomst. Voor sommigen bedreigend en oneerlijk, zoals voor de Keniaanse toiletjuffrouw die ik vanmiddag hier in Abu Dhabi sprak. Ik ben vergeten haar naam te vragen (..). Zij vertelde met tranen in de ogen dat ze nog 1,5 jaar onder erbarmelijke omstandigheden moet werken voor haar familie en dochtertje van 8 maanden oud, die in Kenia zijn achtergebleven. Ik weet niet of ze haar schaars verdiende geld met M-Pesa overmaakt. Maar ook dat is de ‘global village’ en ook dat zijn de consequenties van een globaliserende economie.
Daarmee wordt het ook broeieriger in de ‘global village’ en zullen er tegenbewegingen op gang komen, groepen mensen die zich verzetten tegen de anonimisering van het globale geweld. Dat biedt kansen voor landen en bedrijven die zich richten op de lokale kant van een ‘ glokale’ economie, waarmee zij zich kunnen onderscheiden van globale wereldmachten als Alibaba, AirBnB, Amazon, Expedia, Tripadvisor, etc.
De strijd zal worden uitgevochten in het dagelijkse leven van nieuwe generaties onlife consu-mensen die in de komende jaren machtiger zullen zijn dan ooit. De uitdaging voor overheden en bedrijven is om een ‘glokale economie’ te creëren, waarin ook de Keniaanse toiletjuffrouw haar stem kan laten gelden.