Meten is weten – Boekblog #9
De e-commerce omzet groeit sinds jaar en dag met vaak dubbele cijfers. Maar in de beginjaren is niet altijd even helder waar die cijfers precies op gebaseerd waren. De Thuiswinkel Markt Monitor maakt vanaf 2001 een einde aan die onduidelijkheid.
Rond 2000 vliegen de e-commerce cijfers je om de oren. Het ene bureau komt daarbij op hele andere aantallen uit dan het andere. Zo stelt Pro Active eind 2000 dat de Nederlanders gezamenlijk maar liefst 2,7 miljard gulden euro online besteden. Blauw Research kijkt enkel naar de consumentenbestedingen en komt over de eerste helft van 2000 uit een bedrag dat heel wat bescheidener is: 136 miljoen euro. Multiscope en het CBS komen weer met andere e-commerce cijfers.
Na de oprichting van Thuiswinkel.org in 2000 zijn die rommelige cijfers een van onze prioriteiten. Hoe zorgen we ervoor dat er meer orde komt in de chaos? We gaan daarvoor een samenwerking aan met Blauw Research. Voortaan houden zij de cijfers voor de hele e-commercesector bij. Daarmee wordt de Thuiswinkel Markt Monitor geboren. In overleg met Thuiswinkel.org zetten andere bureaus een punt achter de metingen.
Aanvankelijk neemt Blauw ook de online geboekte reizen in de meting mee. Die vormen begin 21e eeuw het grootste deel van de totale e-commerce bestedingen. In latere jaren halen we, voor de duidelijkheid, de cijfers van online reizen eruit.
Als je nu kijkt naar de online bestedingen van toen, zie je hoeveel er veranderd is! In 2000 is hardware qua consumentenbestedingen (na rijzen) verreweg de grootste categorie, gevolgd door kleding en consumentenelectronica. De online omzetten in productgroepen als levensmiddelen en witgoed zijn in 2000 te verwaarlozen. Schoenen worden online nog niet of nauwelijks besteld.
Dat is nu wel anders. De Thuiswinkel Markt Monitor – die inmiddels door GfK wordt bijgehouden – registreert over 2019 een totaal aan online consumentenbestedingen van maar liefst 25,8 miljard euro. Met als grootste groeisector food/nearfood (24%), gevolgd door schoenen & personal lifestyle (19%) en huishoudelijke elektronica (16%).
En die groei gaat onverminderd door. Eind april konden we berichten dat de online omzetten in non-food, sinds de uitbraak van het corona-virus, met maar liefst 56% zijn gestegen (t.o.v. dezelfde periode vorig jaar). We zijn snel gewend geraakt aan thuis leven en werken. En daar hoort het gemak van online bestellen meer dan ooit bij.
Dit is blog 9, gebaseerd op mijn boek 25 Jaar Online Winkelen in Nederland, gepubliceerd door Nubiz (2019). In dit boek breng ik voor het eerst, samen met historicus Wilbert Schreurs, de uiterst boeiende geschiedenis van e-commerce in Nederland in kaart.